4 اصل برای عبور از پیچوخمهای یوایکس رایتینگ برای کاربر نوجوان
«پروکاریوت‌ها، Pro هستند و بدون نیاز به غشای هسته می‌توانند از مادۀ وراثتی محافظت کنند. اما یوکاریوت‌ها، noob هستند و برای محافظت از مادۀ وراثتی حتماً به هسته نیاز دارند!»
این جملات برادر ۱۶ سالۀ من چه ربطی به یوایکس رایتینگ برای کاربر نوجوان دارد؟ او بعد از ماه‌ها «گیم زدن» بی‌وقفه، مجبور است برای امتحان‌های نهایی حضوری‌اش، علوم تجربی بخواند. چرا این را گفتم؟ به‌زودی به این جمله برمی‌گردیم!
نوجوان‌های مدعی، کاربرهای بی‌حوصله!
فرقی نمی‌کند برای یک محصول عمومی تجربه‌نویسی می‌کنیم یا برای یک محصول ویژۀ نوجوان‌ها. در هر حال این گروه بخش زیادی از کاربرهای ما را تشکیل می‌دهند و طراحی فراگیر (Inclusive design) ایجاب می‌کند محصولی خلق کنیم که تا حد امکان همۀ کاربرها با هر سطح از توانایی بتوانند به‌راحتی از آن استفاده کنند.
بر اساس گزارش آکادامی پزشکی کودکان آمریکا در سال ۲۰۱۹، نوجوان‌های ۱۳ تا ۱۸ ساله شش و نیم ساعت از روز را مقابل نمایشگرها می‌گذارنند. این میزان را بگذارید کنار آموزش‌های مجازی دوران همه‌گیری کرونا و ببینید چه مدت زمان فاجعه‌باری به‌دست می‌آید!
احتمالاً توقع داریم با وجود این همه تجربه، آن‌ها در استفاده از انواع محصول‌های دیجیتال بسیار ماهر باشند. اما واقعیت چیز دیگری است.
نوجوان‌ها دربارۀ توانایی‌هایشان در استفاده از وسایل الکترونیک، محصولات دیجیتال و فضاهای مجازی بی‌اندازه به خودشان مطمئن هستند. برخلاف این اعتمادبه‌نفس قهرمانانه، عملکردشان از بزرگسال‌ها ضعیف‌تر است!
سطح پایین‌تری از مهارت خواندن، عجول و بی‌حوصله بودن، و پیشرفته‌نبودن مهارت جستجوی آنلاین در نوجوان‌ها، احتمال موفقیت‌آمیز بودن عملکردشان را کاهش می‌دهد.
از این‌ها گذشته، همان اعتماد به نفس قهرمانانه و خورۀ تکنولوژی بودن باعث می‌شود منتقدهای بی‌رحمی علیه محصول‌های دیجیتال باشند.
چندان عجیب نیست که اپلیکیشنی مثل «شاد» یا همان شبکۀ آموزشی دانش‌آموز، در مقابل این کاربرهای سرسخت نمرۀ خوبی نگیرد. همان‌طور که طراحی تجربۀ کاربری و رابط کاربری برای این گروه سنی پیچید‌گی‌های خودش را دارد، یوایکس رایتینگ برای کاربر نوجوان هم به پیچوخمهای زیادی برمی‌خورد.
دهه هشتادی‌ها، و کمی بعدتر دهه نودی‌ها
درست مثل فرایند دیزاین در حل هر صورت مسئلۀ دیگری، در حل چالش‌های یوایکس رایتینگ برای کاربر نوجوان هم شناخت مخاطب و همدلی قدم اول است.
متولدین حوالی سال ۱۳۷۵ تا حدود ۱۳۸۷ به‌عنوان نسل زی شناخته می‌شوند و کمی بعدتر، متولدهای حوالی ۱۳۸۷ تا حدود ۱۴۰۴ به نسل آلفا معروفند.
نوجوان‌های امروز، یعنی دهه هشتادی‌ها، عضو نسل زی هستند اما به‌زودی دهه نودی‌های نسل آلفا هم به جمعیت نوجوان‌ها اضافه می‌شوند.
هر کدام از این دو نسل ویژگی‌های خاص خودشان را دارند و دنیای آن‌ها با نسل‌های قبلی تفاوت‌های آشکاری دارد. بزرگترین دلیل این تفاوت، حضور گستردۀ اینترنت در زندگی نسل‌های زی و آلفاست.
چند قدم، پا در کفش نوجوان‌های نسل زی و نسل آلفا
کریتئو، کمپانی تبلیغات آنلاین، می‌گوید:
«با وجود اینکه تلفن‌های هوشمند تبدیل به وسیلۀ کنترل از راه دور نسل زی برای زندگی شده‌اند، آن‌ها دوست دارند جهانی فراتر از صفحه‌های مجازی را کشف کنند. نسل زی بیشتر از نسل‌های قبلی‌شان دنبال تجربه‌های واقعی از دنیای اطرافشان هستند.»
کریتئو
آن‌ها به همان اندازه که سرگرمی و تفریح را دوست دارند، برای یاد گرفتن ارزش قائلند.
مطالعه‌ای از دانشگاه علمی کاربردی ماکرومدیا، نشان می‌دهد که برای نسل زی، اهمیت موثق بودن اطلاعات بسیار بالاتر از اهمیت آن برای نسل‌های گذشته است. علاوه بر این، دید تجاری، اقتصادی و کارآفرینی بسیار زودتر از نسل‌های قبل درون آن‌ها شکل می‌گیرد.
این نسل بیشتر از هرچیزی به روابطش وابسته است. بر اساس مطالعه‌ای از کریتئو، نسل زی قبل از خرید هر چیزی اول با شبکۀ دوستان خود مشورت می‌کنند. همچنین آن‌ها اعتماد زیادی به افراد مشهور و اینفلوئنسرها دارند و خیلی سریع از آن‌ها تاثیر می‌گیرند.
پیچوخمهای یوایکس رایتینگ برای کاربر نوجوان
پژوهش‌های نیلسن نورمن گروپ روی کاربرهای نوجوان، چند باور شایع را تکذیب می‌کند:
- اگر کسی کار با تلفن همراه را بلد باشد، کار با وسایل الکترونیک دیگر را هم بلد است.
- نوجوان‌ها فقط دنبال سرگرم شدن با رسانه‌ها و تصاویر رنگارنگ و جورواجور هستند.
- نوجوان‌ها دانشمندهای تکنولوژی هستند!
- نوجوان‌ها دوست دارند همه چیز به یک شبکۀ اجتماعی وصل باشد.
برخلاف این باورهای شایع، تمام آن چیزی که نوجوان‌ها در فضای مجازی دنبالش هستند، سرگرم شدن نیست. آن‌ها از اینترنت برای فعالیت‌های مختلفی استفاده می‌کنند و معمولاً هدف مشخصی از گشت‌وگذار در فضای مجازی دارند، حتی اگر این هدف، «سرگرم شدن برای ده دقیقه» باشد.
شاید علت استفادۀ نوجوان‌ها از اینترنت و محصولات دیجیتال، دقیقاً مشابه دلایل بزرگسال‌ها نباشد اما بی‌شباهت هم نیستند. هم بزرگسال‌ها و هم نوجوان‌ها توقع دارند وبسایت‌ها و اپلیکیشن‌ها به‌راحتی قابل استفاده باشند و هر دو گروه با اهداف مشخصی سراغ اینترنت می‌روند. در نتیجه کاربرد‌پذیری به همان اندازه برای کاربر نوجوان مهم است، که برای کاربر بزرگسال!
نوجوان‌ها آن‌قدری که فکر می‌کنیم شکست‌ناپذیر نیستند. با اینکه اعتمادبه‌نفس بالایی در برابر تکنولوژی دارند، اما آن‌ها هم مثل دیگر کاربرها اشتباه می‌کنند و اتفاقاً خیلی زود تسلیم می‌شوند و دست از تلاش برمی‌دارند.
آن‌ها کمتر از کاربرهای بزرگسال محتاط و دقیق هستند. در نتیجه قضاوت‌ها و رفتارهای عجولانه دارند و این ممکن است باعث شکست‌های پی‌درپی شود.
عملکرد آن‌ها به چند دلیل ضعیف‌تر از کاربرهای بزرگسال است:
- مهارت‌های خوانداری رشدنیافته
- ضعیف‌تر بودن مهارت‌های جست‌وجوی اینترنتی
- سطح بسیار پایین صبر
ویژگی‌های یوایکس رایتینگ نوجوان‌پسند
یکم. برای کاربرهای عجول بنویسیم.
هیچ‌چیز بیشتر از یک صفحه پر از متن نوجوان‌ها را فراری نمی‌دهد. آن‌ها به آسانی حواسشان پرت می‌شود، خسته می‌شوند و بی‌خیال سایت یا اپلیکیشن ما می‌شوند.
مدرسه به قدر کافی آن‌ها را مجبور به خواندن می‌کند. آن‌ها دوست ندارند گشت‌وگذار اینترنتی‌شان هم پر از چیزهایی باشد که باید خوانده شوند. در نتیجه نوشته‌های کوتاه، کم، و تا حد امکان سرراست بهترین انتخاب برای راضی نگه‌داشتن کاربرهای نوجوان هستند.
دوم. به قانون میلر وفادار باشیم.
یک قانون طلایی در طراحی تجربه‌ی کاربری وجود دارد: بر اساس پژوهشی از میلر در سال ۱۹۵۶، حافظۀ فعال انسان بین ۵ تا ۹ قسمت (یا همان chunk) از اطلاعات را می‌تواند به یاد بسپارد و پردازش کند. وفادار بودن به این قانون را موقع یوایکس رایتینگ برای کاربر نوجوان بیشتر جدی بگیریم.
قسمت‌های کمتر و کوتاه‌تر اطلاعات، و فرایند‌های ساده‌تر و کوتاه‌تر برای راضی نگه‌داشتن این کاربرهای عجول ضروری هستند. این کار کمک می‌کند حتی بعد از پرت شدن حواسشان با اعلان‌ها و پیام‌های جورواجور، بتوانند ادامۀ مسیر را دنبال کنند و گم نشوند!
سوم. زیر دیپلم حرف بزنیم!
اگر در حال طراحی یا تجربه‌نویسی یک محصول ویژۀ نوجوان‌ها هستیم، باید به زبان آن‌ها صحبت کنیم و اگر کاربرهای محصول ما گسترۀ وسیعی از سن‌ها و نسل‌های متفاوت هستند، بهترین راه این است که زیر دیپلم حرف بزنیم! با این کار همه سود می‌برند.
منطقی است که بگویید نمی‌شود ریزه‌نوشته‌های یک اپلیکیشن را با استفاده از اصطلاح‌های روزمرۀ نوجوان‌ها نوشت. اما لااقل می‌توانیم از واژه‌های زیادی ادبی، پیچیده، و غیرکاربردی استفاده نکنیم. همین که ننویسیم: لطفا گذرواژه‌تان را مجدد وارد نمایید، کمک بزرگی به کاربرهای نوجوان کرده‌ایم!
جملۀ برادرم دربارۀ سلول‌های پروکاریوت و یوکاریوت را یادتان هست؟ این یک نمونۀ کوچک از زبان مصطلح آن‌هاست. همان زبانی که با علایقشان پیوند خورده و حتی در یادگیری به کارشان می‌آید. کافی بود معلمش این زبان را بلد باشد تا برای کل کلاس محبوب شود! اما حدس می‌زنم صرفاً جملۀ کتاب را برایشان روخوانی کرده باشد.
چهارم. خط‌ونشان نکشیم!
در یوایکس رایتینگ برای کاربر نوجوان، استفاده از هر چیزی که لحن دستوری یا بچگانه داشته‌باشد، خط قرمز است. آن‌ها برای کودک نبودنشان به خودشان افتخار می‌کنند. فاتحه‌ی هرچیزی که استقلال، فهم، و بزرگ بودنشان را زیر سوال ببرد، خوانده است. در عوض آن‌ها برای حرف هم‌سن‌و‌سال‌هایشان ارزش زیادی قائلند و محتوایی که دربارۀ هم‌نسل‌هایشان یا از زبان آن‌ها باشد، آن‌ها را جذب می‌کند.
نیمه‌شب است و حرف به درازا کشیده است. بهتر است فعلاً همین‌جا نوشتن از یوایکس رایتینگ برای کاربر نوجوان را تمام کنم اما ماجرا هنوز ادامه دارد. در ادامه بیشتر دربارۀ طراحی فراگیر و یوایکس رایتینگ فراگیر حرف خواهیم زد. دل‌شاد باشید!
نسخۀ صوتی این مطلب
