آزمون آ/ب یا a/b testing چیست؟ – کارکرد تست آ/ب در طراحی متن تجربه کاربر

تصمیم قطعی کدام است؟ به‌قول بودا، تنها واقعیت ثابت در این جهان بی‌ثباتی آن است. این گزاره دربارۀ متن تجربۀ کاربر و طراحی محصول هم صدق می‌کند. به همین دلیل است که متغیرهای مختلف را به آزمایش می‌گذاریم تا به بهترین گزینه برسیم. به این فرایند آزمون آ/ب یا a/b testing می‌گوییم.

آزمون آ/ب (a/b testing) در طراحی متن تجربه کاربر

آزمون آ/ب (a/b testing) در متن تجربه کاربر یعنی آزمایش همزمان دو یا چند متغیر محتوایی و تحلیلِ واکنش کاربر به طور موازی. برآیند واکنشِ کاربران، ما را به بهترین گزینه از بین متغیرهای مختلف می‌رساند.

زمانی از آزمون الف/ب کمک می‌گیریم که حین طراحی محتوا یا طراحی محصول، دربارۀ انتخاب متن یک دکمه یا هر متن دیگری دو به شک باشیم. در نهایت، نرخ مشارکت و نرخ تبدیل به دست آمده از آزمون a/b به کمک ما می‌آید.

ابزاری کمک‌کننده و نه دردسرساز

این روش هم مثل دیگر روش‌ها باید چراغ ما برای روشن شدن ارزشمندترین گزینه باشد ولی دود این چراغ نباید به چشم چهارچوب‌های طراحی برود یا آن‌ها را بپوشاند و به بازی بگیرد. بنابراین رعایت تعادل و تناسب در بهره‌گیری از a/b testing ضروری‌ست، هم تعادلِ کمّی و هم تناسب با طراحی.

تست a/b راه‌حل مسئله نیست

دقت کنید که آزمایش آ/ب شما را به «درست‌ترین نتیجه» نمی‌رساند، بلکه ابزاری برای انتخاب مناسب‌ترین گزینه از بین گزینه‌های موجود است.

هیچوقت از این آزمایش به‌عنوان «راه‌حل یک مسئله» استفاده نکنید. تست a/b مثل استخاره می‌ماند: عقل و بررسی در انتخاب ما مقدم بر هر چیزی‌ست. در نهایت اگر عقل و مشورت و پژوهش به نتیجۀ اجراپذیر نرسید و ما را بین دو یا چند گزینه مردد کرد، آن‌وقت سراغ آزمون آ/ب می‌رویم.

از روش‌های مختلف نظیر پژوهش، گفت‌وگو با کاربران واقعی و تفکر برای تنگ‌تر کردن دایرۀ گزینه‌ها استفاده کنید.

مطمئن شوید کنتور وصل است

قبل از عوض کردن لامپ، مطمئن شوید برق کنتور وصل است! کار تجربه‌نویس فقط نوشتن نیست، بلکه قدرت بخشیدن به کلمات است. بنابراین قبل از شروع تست a/b راه‌های مختلف را آزمایش کنید.

ممکن است بهترین نتیجه در گرو یک تغییر کوچک در محل قرارگیری متن یا شیوۀ ارائه محتوا باشد.

درصدهای یکسان را چه کنیم؟

درصدها هرگز احساسات انسانی را به‌طور کامل نمایندگی نمی‌کنند. از گفت‌وگو با کاربران واقعی غافل نشوید. کاربرانی که دورتر از میز و کامپیوتر شما و در کف خیابان هستند، سرنوشت محصول شما را رقم می‌زنند.

ممکن است نزدیکی نتایجی که از آزمون به دست می‌آورید شما را سردرگم‌تر کند. در این حال مطمئن شوید کنتور وصل است و بعد مطمئن شوید کاربران واقعی را لمس کرده‌اید. داده‌ها ابزارند، انسان نیستند. آن‌ها را به‌جای انسان ننشانید.

ابزاری برای «چه» و نه «چرا»

این آزمون به ما کمک می‌کند تا بفهمیم چه محتوایی بهتر نتیجه می‌گیرد، اما گزارشی از علت به ما نمی‌دهد و نمی‌گوید چرا فلان متن بهتر از بهمان متن کار می‌کند.

راهِ کشفِ چرایی، از بررسی و تحقیق و مشورت می‌گذرد.

ابزار محلی و نه جامع

فراموش نکنیم که a/b testing روی یک بخش متمرکز می‌شود، در حالیکه ممکن است مشکل از جای دیگری باشد.

اگر کف پارکینگ از روغن‌ریزی خودروی شما کثیف شده، معنی‌اش این نیست که اگزوز روغن می‌دهد! شما باید مطمئن شوید واشر هلالی، واشر کارتل، لوله هیدرولیک و پلوس‌ها درست کار می‌کنند. این یعنی: اجرای آزمون آ/ب ابزار شناسایی مشکل نیست.

واژگانِ بومی برای تست a/b

دوستی نادیده در لینکدین دربارۀ معادلِ بومیِ A/B Testing ‍پرسید. ما در این نوشته از آزمون آ/ب استفاده کردیم امّا بعد از پرسش ایشان، به این موارد هم به‌صورت بداهه فکر کردم و برایش نوشتم:

اگر بخواهیم کمی بومی‌ترش کنیم و دست‌مان را بازتر ببینیم، می‌توانیم به این تعبیرها هم فکر کنیم:

• آزمون این یا آن
• آزمون عمر و زید
• آزمون آب و آهن
• آزمون سره-ناسره
• آزمون دو سر
• آزمون دو کلّه
• آزمون دوقطبی
• آزمون امّاواگر

در کل فکر می‌کنم امثال یا کنایات فارسی کمک‌کننده‌تر باشند. من موافق ترجمۀ صرف نیستم و اگر چیزی در فرهنگ و زبان خودمان بیابیم مطمئناً بهتر است، چون از دل بافت فرهنگی و زبانی خودمان برآمده و مفهوم‌تر و پذیرفتنی‌ست.

بیشتر بدانیم:

می‌خواهید یک آزمایش را شروع کنید؟ مطلب مفیدی را که نویسنده وبلاگ invision آماده کرده است بخوانید.